NGHẸT ĐƯỜNG THỞ KHI ĂN CƠM: CỤ ÔNG 90 TUỔI ĐƯỢC CẤP CỨU KỊP THỜI NHỜ “PHẢN ỨNG VÀNG” CỦA GIA ĐÌNH
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa cấp cứu thành công cụ ông N.V.S (90 tuổi, ở Hà Nội) bị tắc nghẽn đường thở trong lúc ăn tối. Nhờ nhà ở ngay sát bệnh viện và người thân phản ứng nhanh, đưa ông đi cấp cứu kịp thời nên thoát khỏi tình trạng nguy kịch.
Khoảng 19h30 tối 4/10, sau khi nuốt thìa cơm cuối cùng, ông S. đột ngột tím tái, ngừng thở. Con cháu lập tức hỗ trợ vỗ rung sơ cứu và nhanh chóng đưa ông vào Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Tại đây, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu (Glasgow 3 điểm), đồng tử phản xạ ánh sáng yếu, không có mạch cảnh, mạch bẹn và huyết áp không đo được. Các bác sĩ ngay lập tức tiến hành cấp cứu ngừng tuần hoàn: ép tim ngoài lồng ngực, tiêm Adrenalin, đặt ống thở. Trong quá trình cấp cứu, đặt ống thở, các bác sĩ phát hiện và lấy ra dị vật gây tắc nghẽn đường thở – là những hạt cơm trong bữa ăn tối. Sau 20 phút nỗ lực cấp cứu, bệnh nhân đã có mạch đập trở lại.
Hình ảnh bệnh nhân thời điểm được đưa vào Khoa Cấp cứu
Theo bác sĩ Đặng Hoàng Điệp, tắc nghẽn đường thở xẩy ra khi thức ăn, nước, hoặc vật lạ lọt vào đường hô hấp, gây bít tắc khiến người bệnh không thể thở được. Nếu không được cấp cứu kịp thời, có thể dẫn tới tử vong chỉ sau vài phút.
Bác sĩ đang thăm khám cho Ông S.
Để phòng tránh tắc nghẽn đường thở cấp ở người cao tuổi, bác sĩ Đặng Hoàng Điệp khuyến cáo: người cao tuổi là nhóm có nguy cơ cao bị tắc nghẽn đường thở do răng yếu, phản xạ nuốt chậm hoặc mắc các bệnh lý như tai biến, Parkinson, Alzheimer… Vì vậy, trong quá trình ăn uống và chăm sóc cần đặc biệt lưu ý: Ăn chậm, nhai kỹ, không nói chuyện khi ăn. Người già thường có răng yếu và phản xạ nuốt chậm; nếu ăn vội hoặc vừa ăn vừa nói rất dễ bị sặc, nghẹt đường thở. Thứ hai cần lựa chọn thực phẩm phù hợp. Tránh các món dai, cứng, khô hoặc dễ vỡ vụn như thịt gân, bánh khô, cơm nếp, lạc rang… Ưu tiên món mềm, dễ nuốt, có nước hoặc xốt như cháo, súp, cơm mềm. Thứ ba là không ăn khi đang mệt hoặc nằm vì khi mệt, phản xạ nuốt giảm. Người cao tuổi nên ngồi thẳng lưng, đầu hơi cúi nhẹ khi ăn; tuyệt đối không ăn khi đang nằm hoặc nửa nằm nửa ngồi. Ngoài ra, đối với người có bệnh lý nền ảnh hưởng đến nuốt, gia đình cần chú ý quan sát khi ăn, nếu thấy ho sặc, tím tái, khó thở – phải ngừng ăn ngay, gọi cấp cứu. Gia đình nên biết cách vỗ lưng, ấn ngực hoặc ép tim ngoài lồng ngực trong trường hợp khẩn cấp và gọi 115 ngay khi người bệnh mất ý thức.
Câu chuyện cấp cứu thành công cụ ông 90 tuổi là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc ăn uống an toàn và trang bị kỹ năng sơ cứu trong mỗi gia đình. Chỉ một phút lơ là có thể dẫn đến nguy kịch, nhưng cũng chỉ một hành động đúng lúc có thể cứu cả mạng người.
