Trang chủ / Chuyên đề / VIÊM MÀNG NÃO VI KHUẨN

VIÊM MÀNG NÃO VI KHUẨN

24/08/2023 14:28          4,146     

Màng não là mô đệm dưới xương sọ và bao bọc nhu mô não và tủy sống. Khi vi khuẩn xâm nhập vào màng não gây viêm nhiễm sẽ gây ra viêm màng não

  1. Viêm màng não vi khuẩn là gì?

Màng não là mô đệm dưới xương sọ và bao bọc nhu mô não và tủy sống. Khi vi khuẩn xâm nhập vào màng não gây viêm nhiễm sẽ gây ra viêm màng não. Đây là bệnh lý nhiễm trùng cấp tính rất nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao và để lại nhiều di chứng.

  1. Nguyên nhân gây bệnh viêm màng não vi khuẩn là gì?
  • Mỗi lứa tuổi có nhóm vi khuẩn gây bệnh khác nhau. Tại Việt Nam, những loài vi khuẩn gây bệnh chính gồm: Streptococcus pneumoniae (phế cầu), Streptococcus suis (liên cầu lợn), Neisseria meningitidis (não mô cầu). Ít gặp hơn gồm loài: Klebsiella pneumoniae, Listeria monocytogenes, Staphyloccous aureus (tụ cầu vàng).
  • Những loại vi khuẩn lây lan theo nhiều con đường: từ viêm nhiễm vùng mũi xoang, vết mổ vùng đầu lây lan vào trong vùng sọ não; từ nhiễm khuẩn máu di chuyển đến màng não; do tiếp xúc với người mắc bệnh, tiêu thụ sản phẫm động vật chứa mầm bệnh (như ăn tiết canh, thịt lợn tái sống, giết mổ lợn bệnh…)
  • Đối tượng thường mắc bệnh: trẻ nhỏ, người > 60 tuổi, nhiều bệnh lý nền gây suy giảm miễn dịch (đái tháo đường, xơ gan, dùng corticoid kéo dài, phụ nữ có thai…), người làm nghề có nguy cơ phơi nhiễm mầm bệnh (giết mổ, kiểm dịch, nhân viên y tế…)
  1. Biểu hiện bệnh viêm màng não vi khuẩn như thế nào?
  • Triệu chứng của hệ thần kinh: đau đầu nhiều, nôn buồn nôn, nhìn mờ, li bì khó gọi dậy, mất nhận thức, định hướng. Nặng nhất là tiến triển tới hôn mê, phù não, co giật, xuất huyết não, nhồi máu não và có nguy cơ chết não.
  • Triệu chứng toàn thân: sốt, mệt mỏi, chán ăn, phát ban toàn thân, ban hoại tử. Trong bệnh cảnh nặng, bệnh nhân tiến triển sốc, trụy mạch, tụt huyết áp, chân tay lạnh, mạch yếu, tiểu ít.
  1. Chẩn đoán bệnh viêm màng não vi khuẩn như thế nào?
  • Chẩn đoán dựa vào khám bệnh và xét nghiệm dịch não tủy qua thủ thuật chọc dịch não tủy.
  • Chọc dịch não tủy qua khe đốt sống thắt lưng là phương pháp lấy bệnh phẩm xét nghiệm chẩn đoán xác định bệnh và tìm nguyên nhân gây bệnh. Chọc dịch não tủy có thể lặp lại nhiều lần trong quá trình điều trị để theo dõi đáp ứng điều trị bệnh.
  • Xét nghiệm máu, Xquang, siêu âm, chụp cắt lớp, chụp cộng hưởng từ sọ não hỗ trợ chẩn đoán nguyên nhân, biến chứng, theo dõi điều trị.
  • Tuy nhiên, 40-50% ca không tìm được nguyên nhân vi khuẩn gây bệnh.
  1. Điều trị bệnh viêm màng não vi khuẩn như thế nào?
  • Kháng sinh điều trị căn nguyên, thường duy trì 14-21 ngày, thậm chí lâu hơn nếu có biến chứng.
  • Điều trị hỗ trợ: hạ sốt giảm đau, cân bằng dịch điện giải dinh dưỡng.
  • Điều trị hồi sức tích cực khi có biến chứng phù não, sốc: thở máy qua nội khí quản, đặt đường truyền tĩnh mạch trung tâm duy trì vận mạch, an thần, lọc máu, thuốc chống phù não.
  1. Tiên lượng bệnh viêm màng não vi khuẩn như thế nào?

Tỷ lệ tử vong chung là 15%, di chứng các mức độ 40-50%. Nếu xuất hiện biến chứng phù não, sốc, xuất huyết não, tỷ lệ tử có thể tăng tới 50-80%.

Bác sĩ Nội trú Nguyễn Đức Minh - Khoa Cấp Cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương

Facebook a Comment